Với điều kiện khí hậu nhiệt đới ẩm gió mùa, Việt Nam có nhiều loại trái cây đa dạng với giá trị kinh tế cao phục vụ thị trường trong nước và xuất khẩu. Khoảng nhiều năm trở lại đây, mặt hàng trái cây được chú trọng và đẩy mạnh đóng góp vào kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam.
Tuy sản lượng không ngừng tăng nhưng người nông dân vẫn đang phải đối mặt với nhiều khó khăn bởi trái cây không đạt chất lượng tốt nhất do thiếu công nghệ bảo quản trước và sau khi thu hoạch.
Như đã biết, nếu bảo quản trái cây trong điều kiện môi trường không khí bình thường thì chất lượng của chúng sẽ giảm và dần hư hỏng. Sự hư hỏng xảy ra chủ yếu là do những nguyên nhân sau:
1. Hư hỏng do cơ học
Xảy ra trong quá trình thu hoạch và vận chuyển do cắt cuống không đúng, rơi rớt, vết cắn của côn trùng làm trầy xước làm mất lớp cutin trên vỏ trái cây. Hư hỏng cơ học có thể là nguyên nhân dẫn dến những hư hỏng tiếp theo.
Để giảm thiểu tỷ lệ hư hỏng do cơ học, có nhiều phương pháp như sử dụng quy trình tốt khi thu hoạch, đựng trái cây trong túi đựng trái cây chuyên dụng, các hộp xốp, thùng carton mềm hoặc lót rơm rạ… sử dụng xe cơ giới vận chuyển thích hợp có đệm lót chống sốc, chống rung, bốc dỡ hàng hóa cẩn thận…
2. Hư hỏng do vi sinh vật
Nhiễm vi khuẩn, vi rút, nấm mốc… là một trong những nguyên nhân dẫn đến sự hư hỏng khi bảo quản trái cây. Trái cây có thể bị nhiễm vi sinh vật do lây nhiễm qua không khí, vật trung gian, bụi đất. Các loại vi sinh vật này gây bệnh ngay cho trái cây hoặc tồn tại trong các mô bào, mao quản ở dạng nha bào.
Trái cây bị nhiễm vi sinh vật sẽ thay đổi hương vị, màu sắc, độ tươi, hình thái bề ngoài và màu sắc bên trong. Thậm chí có thể ảnh hưởng tới giá trị dinh dưỡng gây ra các độc tố và làm mất an toàn thực phẩm khi được sử dụng.
Để hạn chế nhiễm vi sinh vật và sự lây lan trong quá trình bảo quản trái cây cần áp dụng quy trình tuyển chọn, vứt bỏ những trái kém chất lượng, bị trầy xước, không đạt yêu cầu. Tiếp đến, cần làm sạch hoặc sát trùng bằng chế phẩm tự nhiên, cũng như làm khô lớp vỏ bên ngoài của trái cây sao cho tỷ lệ nhiễm vi sinh vật qua tiếp xúc là nhỏ nhất.
3. Hư hỏng do độ ẩm
Độ ẩm cũng là một trong những nguyên nhân chính gây hư hỏng trái cây. Độ ẩm cao sẽ là môi trường thuận lợi cho các vi sinh vật phát triển nhanh, đặc biệt là nấm mốc. Độ ẩm thấp sẽ đẩy mạnh quá trình mất nước làm trái cây bị khô, héo, hình thức xấu. Vì vậy việc duy trì độ ẩm thích hợp đặc biệt quan trọng trong bảo quản trái cây.
4. Quá trình sinh hóa
Sau khi được thu hái, trái cây vẫn xảy ra các quá trình hô hấp và biến đổi chất và thải ra nhiệt, hơi nước. Nước và nhiệt sinh ra làm quả bị ẩm ướt dễ bị thối. Từ lúc chín đến quá chín, cường độ hô hấp giảm nhanh đồng thời giảm khả năng đề kháng nên trái cây dễ bị hư hỏng. Các yếu tố ảnh hưởng đến cường độ hô hấp là: nhiệt độ, độ ẩm, thành phần không khí môi trường.
Song song với quá trình hô hấp, trái cây còn sản sinh ra khí etylen. Khi trái cây gần chín hàm lượng chất này đạt đến mức cực đại. Chỉ với 1 lượng rất nhỏ etylen cũng làm tăng tốc độ chín, tăng tỷ lệ thải bỏ của các cơ quan thưc vật và làm giảm thời gian bảo quản trái cây.
5. Những nguyên nhân khác
Ngoài ra còn có một số nguyên nhân khác như đặc thù loại trái cây, những vẫn đề của trái cây trước khi thu hoạch… chiếm khoảng 10% nguyên nhân gây hư hỏng khi bảo quản trái cây.
Việt Nam là quốc gia giàu tiềm năng về trái cây, nông sản. Thời gian qua, ngành rau quả có giá trị xuất khẩu lần đầu tiên vượt qua dầu thô vào năm 2016. Thậm chí có dự báo năm 2020, giá trị xuất khẩu rau quả, hoa có thể đạt đến 10 tỷ USD, hơn cả giá trị xuất khẩu dầu thô lúc cao nhất. Trong phiên họp Quốc hội thảo luận vấn đề Kinh tế – Xã hội và ngân sách nhà nước vừa qua, Đại biểu quốc hội đã kiến nghị đưa nhóm hàng quả, rau, hoa thành mặt hàng xuất khẩu chủ lực.
Để hiện thực hóa được những con số nói trên đòi hỏi sự đồng hành lớn của các ngành, đặc biệt với nhóm doanh nghiệp liên quan đến bảo quản lạnh. Một số vấn đề cần được quan tâm giải quyết bao gồm:
Việc mở rộng thị trường xuất khẩu luôn là chiến lược của các doanh nghiệp xuất khẩu trong nước và để giữ vững thế mạnh này. Các doanh nghiệp cũng đã phải cạnh tranh và đưa ra được các chiến lược tác chiến, tiếp cận với các thị trường khác trên thế giới.
Do đó, việc bảo quản trái cây để đảm bảo được chất lượng, tươi lâu khi xuất khẩu cũng là khâu luôn cần được chú trọng và quan tâm.
Công ty Tuấn Ngọc là đơn vị hàng đầu trong lĩnh vực lạnh, lạnh công nghiệp cung cấp sản xuất cửa kho lạnh, cung cấp thiết bị vật tư và lắp đặt kho lạnh.
Để tham khảo thêm thông tin chi tiết, quý khách hàng vui lòng hiên hệ với theo Hotline: 0966 666 245 – 0968 908 908 để được tư vấn giải đáp thắc mắc.
Website: tuanngoc-ltd.com – ecocool.com.vn
Điện thoại: 028.66.50.50.50 – 028.62.908.908
Gmail: congtytuanngoc@gmail.com
Địa chỉ: 99 đường 20 - M3 cũ (KCN Tân Bình), P. Bình Hưng Hòa, Q. Bình Tân, TP. HCM
